مطالعه مورفولوژی و شیمی بافتی اپی‌تلیوم شیردان شتر یک کوهانه به وسیله میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی

مطالعه بافت‌شناسی شیردان در شتر یک کوهانه جهت شناسایی بیماری‌های این ساختار از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشد. در ابتدا نمونه‌های بافتی از مخاط چهار ناحیه کاردیا، شبه کاردیا، فوندوس و پیلور از شیردان 20 نفر شتر یک کوهانه بالغ و سالم نر، بلافاصله بعد از کشتار از کشتارگاه صنعتی مشهد تهیه و جهت مطالعه به وسیله میکروسکوپ نوری مراحل ثابت کردن، آماده کردن بافت و رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین و ائوزین، ون گیسون، ورهوف، پاس و آلسین بلو انجام گرفت، برای مطالعه نمونه‌ها به وسیله میکروسکوپ الکترونی روبشی بعد از نمونه‌برداری به وسیله شستشو با آب و مالش دست موکوس پوشاننده سطح مخاطی به آرامی برداشته می‌شد و سپس مراحل ثابت کردن اولیه و ثانویه، آبگیری، خشک کردن در هوا و پوشش با پالادیوم و طلا انجام می‌شد. مطالعات نشان داد که مخاط در بخش کاریا و شبه کاردیا دارای چین‌های مخاطی کوتاه و به تعداد زیاد بود، در فوندوس چین‌های بلند و شیارهای عمیق مشاهده شد و چین‌ها در پیلور به تعداد کم و بلند دیده شد. رنگ‌آمیزی اختصاصی (پاس و آلسین بلو) موکوس مترشحه به وسیله سلول‌ها نشان داد که این موکوس در سطح خنثی، در ناحیه گردن غدد خنثی و اسیدی و در ناحیه بدنه غدد تنها اسیدی می‌باشد. بررسی تصاویر SEM نشان داد که میانگین ارتفاع سلول‌های استوانه‌ای اپی‌تلیوم شیردان 20 میکرومتر می‌باشد، این سلول‌ها به طور منظم در کنار یکدیگر قرار گرفته و مجموعه‌های دایره مانند (گل مانند) را به وجود می‌آورند که درست در مرکز این مجموعه‌ها منفذ غدد مخاطی شیردان قرار می‌گیرند، میانگین قطر این ساختارهای گل مانند 30 تا 40 میکرومتر می‌باشد. این مجموعه‌های گل مانند به همراه موکوس مابین آن‌ها به صورت ساختارهای پنج ضلعی شبیه لانه زنبور عسل قرار داشتند. در این مطالعه برای اولین بار مجموعه‌های گل مانند و ساختارهای لانه زنبوری در سطح شیردان شتر به وسیله میکروسکوپ نوری و الکترونی روبشی مشاهده شده‌اند.