اثر کشنده گرما بر تخم‌های فاسیولا هپاتیکا

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

چکیده

فاسیولوزیس یک بیماری با گسترش جهانی است که اهمیت اقتصادی و بهداشتی قابل ملاحظه‌ای دارد.  فاسیولا هپاتیکا مهمترین عامل این بیماری در انسان و حیوانات اهلی است. اگرچه مطالعات قابل توجهی در زمینه درجه حرارت ایده‌آل و زمان مورد نیاز برای رشد میراسیدیوم در داخل تخم‌های انگل صورت گرفته است اما اطلاعات کمی در مورد میزان دقیق حساسیت تخم‌های این انگل در مقابل حرارت وجود دارد. در مطالعه حاضر تخم‌های انگل فاسیولا هپاتیکا، ابتدا در زمان‌های متفاوت (1، 2، 3، 4 و 5 ساعت) به میزان 40، 45 و 50 درجه سانتی‌گراد حرارت داده شدند و سپس به مدت 16 روز در انکوباسیون 28 درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. در روز شانزدهم، تشکیل یا عدم تشکیل میراسیدیوم در داخل تخم‌ها مورد بررسی قرار گرفت. در حالیکه میزان تشکیل میراسیدیوم در تخم‌های گروه کنترل 52% بود، این میزان در تخم‌هایی که به مدت 1، 3 و 5 ساعت به میزان 40 درجه سانتی‌گراد حرارت دیده بودند به ترتیب 4/51%، 4/42% و 9/39% بود. میزان مذکور در تخم‌هایی که در زمان‌های یاد شده به میزان 45 درجه سانتی‌گراد حرارت دیده بودند به ترتیب 46%، 5/42% و 7/33% بود. در تخم‌هایی که به مدت 1، 2، 3، 4 و 5 ساعت به میزان 50 درجه سانتی‌گراد حرارت دیده بودند میزان تشکیل میراسیدیوم به ترتیب 96/1%، 57/0%، 07/0%، 0% و 0% بود. نتایج این مطالعه نشان داد که تخم‌ها در مقابل حرارت‌های بالا حساسند و نگهداری تخم‌ها به مدت 4 ساعت در حرات 50 درجه سانتی‌گراد آن‌ها را کشته و مانع تشکیل میراسیدیوم می‌شود (P<0.001). در بسیاری از مناطق روستایی استفاده از مدفوع دام‌ها به عنوان کود حیوانی ممکن است موجب آلودگی مزارع و چراگاه‌ها به تخم انگل شود. با توجه به یافته‌های این تحقیق توصیه می‌شود در مناطقی که شیوع انگل فاسیولا هپاتیکا بالاست،‌ مدفوع دام‌ها قبل از استفاده به عنوان کود حیوانی به مدت کافی روی هم انباشته شود و یا اینکه در گرم خانه‌های مخصوص حرارت داده شود.

کلیدواژه‌ها