بررسی اثرات سیکلو فسفامید بر مورفولوژی و مورفومتری تخمدان و رحم در موش سوری

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

چکیده

 هدف از انجام این تحقیق مطالعه علت کاهش میزان باروری بعد از شیمی درمانی بود. سیکلو فسفامید یکی از داروهای مهم در شیمی درمانی است که در درمان بسیاری از بیماری‌های سرطانی و خود ایمنی مصرف می‌شود. در این تحقیق 20 قطعه موش سوری ماده به سن 5 تا 6 هفته انتخاب شد. به 12 قطعه داروی سیکلوفسفامید به مقدارmg/kg BW 75 و به 8 قطعه دیگر، به عنوان شاهد، آب مقطر استریل به طریق داخل صفاقی (i. p.) تزریق گردید. در مطالعه ساختار بافتی تخمدان، انواع فولیکول‌های باقی‌مانده در هر دو تخمدان و جسم زرد شمارش شدند و قطر تخمدان‌ها هم اندازه‌گیری گردید. میانگین تعداد فولیکول‌های مقدماتی در گروه شاهد 135 ± 1210 و در گروه آزمایش 55 ± 464 بود. این ارقام نشان می‌دهند که بیش از 50٪ از ذخیره فولیکول‌های مقدماتی تخریب شده‌اند. البته میانگین فولیکول‌های ثانویه، ثالثیه و جسم زرد هم در نمونه‌های آزمایش به طور معنی‌دار کاهش یافته بود (P<0.05). در مطالعه هیستومورفومتری، قطر تخمدان هم بررسی گردید که در نمونه‌های آزمایش به طور معنی‌دار کاهش یافته بود (P<0.01). میانگین قطر تخمدان در گروه آزمایش 86 ± 9/900 میکرومتر و در گروه شاهد 78 ± 1703 میکرومتر بود. در مطالعه هیستومورفومتری ضخامت کل رحم و آندومتر نیز اندازه‌گیری شد. ضخامت رحم در گروه آزمایش 23 ± 1/393 و در گروه شاهد 13 ± 7/745 میکرومتر بود و ضخامت مخاط رحم (آندومتر) در گروه آزمایش 10 ± 194 و در گروه شاهد 16 ± 1/392 میکرومتر بود که اختلاف معنی‌داری (P<0.001) را نشان می‌دهد. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که شیمی درمانی با سیکلو فسفامید بر روی ساختار تخمدان اثر گذاشته و آن را تغییر می‌دهد. این تغییر به صورت تخریب فولیکول‌های تخمدانی، به خصوص فولیکول‌های مقدماتی است. با کاهش فولیکول‌های تخمدانی، تخمدان کاهش قطر (آتروفی) یافته و ضخامت آندومتر نیز کاهش می‌یابد. این روش مطالعه به نظر می‌رسد برای اثبات اثرات سوء شیمی درمانی بر روی توان تولید مثلی مناسب باشد.

کلیدواژه‌ها